Στη μία πλευρά του τραπεζιού κάθεται ένας άντρας σε αναπηρική καρέκλα. Είναι μεγαλύτερος σε ηλικία από τους υπόλοιπους. Τρομερά ασθενικός, σχεδόν μαραμένος, έχει σωριαστεί ακίνητος και φαινομενικά άψυχος πάνω στο μαύρο μαξιλάρι της αναπηρικής του καρέκλας. Τα χέρια του, αδύνατα και χλομά με λεπτά δάχτυλα, ακουμπούν στα γόνατά του. Στο κέντρο του λαιμού του, κάτω από τον ανοικτό γιακά του πουκάμισού του, βρίσκεται μια πλαστική αναπνευστική συσκευή με διάμετρο περίπου πέντε εκατοστά. Παρά την αναπηρία του, το πρόσωπό του είναι ζωντανό και παιδικό, με τα καστανά μαλλιά του καλοχτενισμένα πάνω από τα φρύδια του.
Μόνο οι γραμμές κάτω από τα μάτια του προδίδουν ότι είναι συνομήλικος του Κηθ Ρίτσαρντς και του Ντόναλντ Τραμπ. Το κεφάλι του γέρνει νωχελικά προς τα εμπρός. Πίσω από τα γυαλιά με τον μεταλλικό σκελετό, όμως, δυο γαλανά πεντακάθαρα μάτια, ελαφρά ανασηκωμένα, παρακολουθούν άγρυπνα τους συνδαιτυμόνες. Δίπλα του κάθεται μια νοσοκόμα. Με την καρέκλα της γερμένη προς το μέρος του, ακουμπά ένα κουτάλι στα χείλη του και τον ταΐζει. Πού και πού του σκουπίζει το στόμα.
Στο εστιατόριο επικρατεί ατμόσφαιρα ενθουσιασμού. Οι νέοι που κάθονται γύρω απ’ αυτόν τον άντρα γελούν και αστειεύονται. Κάπου κάπου του απευθύνουν το λόγο ή κάνουν κάποιο χαριτωμένο σχόλιο προς το μέρος του. Ένα λεπτό αργότερα τα μουρμουρητά κόβονται στη μέση από ένα οξύ, ερεθιστικό ήχο, μια μεταλλική φωνή που θα μπορούσε να προέρχεται από τον Πόλεμο των Άστρων: ο άντρας στην αναπηρική καρέκλα δίνει μια απάντηση που ξεσηκώνει δυνατά γέλια από ολόκληρο το τραπέζι. Τα μάτια του φωτίζονται και αυτό που πολλοί περιέγραψαν σαν “το μεγαλύτερο χαμόγελο στον κόσμο” γεμίζει το πρόσωπό του. Ξαφνικά όλοι νιώθουν ότι ο άντρας αυτός είναι γεμάτος ζωή.
Καθώς το γεύμα αρχίζει, ακούγεται φασαρία στην είσοδο του εστιατορίου. Λίγα λεπτά αργότερα, ο αρχισερβιτόρος πλησιάζει το τραπέζι συνοδεύοντας μια γελαστή κοκκινομάλλα με γούνινο παλτό. Όλα τα μέλη της συντροφιάς στρέφονται προς το μέρος της∙ ένας αέρας σιωπηλής αναμονής τους κυριεύει ώσπου να ‘ρθεί κοντά τους και να τους χαιρετήσει. Δείχνει πολύ νεότερη από την πραγματική της ηλικία. Η τρομερή της λάμψη πολλαπλασιάζεται ανάμεσα στους ατημέλητους νέους του τραπεζιού. Μόνο ο μεγαλύτερος άντρας στην αναπηρική καρέκλα είναι τακτικά ντυμένος, μ’ ένα απλό σακάκι και καλοσιδερωμένο πουκάμισο. Η νοσοκόμα δίπλα του είναι άψογα κομψή. «Λυπάμαι τόσο πολύ που άργησα», λέει στη συντροφιά. «Το αυτοκίνητό μου ακινητοποιήθηκε από τις δαγκάνες της τροχαίας στο Λονδίνο». Κι ύστερα προσθέτει, γελώντας: «Πρέπει να έχει κάποια κοσμική σημασία το γεγονός.»
Οι συνδαιτυμόνες την κοιτούν χαμογελώντας. Ο άντρας στην αναπηρική καρέκλα ακτινοβολεί. Η γυναίκα κάνει το γύρο του τραπεζιού προς το μέρος του, καθώς η νοσοκόμα στέκεται δίπλα του. Σταματά δύο βήματα πριν από την αναπηρική καρέκλα, μαζεύεται κάπως συνεσταλμένα και λέει:
«Καθηγητά Hawking, χαίρομαι πάρα πολύ που σας γνωρίζω. Είμαι η Σίρλεϋ ΜακΛέιν.»
Ο άντρας τής χαμογελά και η μεταλλική φωνή λέει απλά: «Γεια σας.»
Σε όλη τη διάρκεια του γεύματος η Σίρλεϋ ΜακΛέιν κάθεται δίπλα στον οικοδεσπότη της, βομβαρδίζοντάς τον με ερωτήσεις, προσπαθώντας να ανακαλύψει τις απόψεις του για ζητήματα που την απασχολούν βαθιά. Την ενδιαφέρουν η μεταφυσική και τα πνευματικά θέματα. Έχοντας μιλήσει μέχρι τώρα με “ιερά πρόσωπα” και “δασκάλους” σε ολόκληρο τον κόσμο, έχει διαμορφώσει τις δικές της θεωρίες για το νόημα της ύπαρξης. Έχει ισχυρές πεποιθήσεις για το νόημα της ζωής, το λόγο της ύπαρξής μας, τη δημιουργία του Σύμπαντος και την ύπαρξη του Θεού. Αυτά όμως δεν αποτελούν παρά πεποιθήσεις. Ο άντρας που κάθεται δίπλα της είναι ίσως ο μεγαλύτερος φυσικός της εποχής μας, και στις επιστημονικές θεωρίες του καταπιάνεται με την αρχή του Σύμπαντος και τους νόμους που διέπουν την ύπαρξή του και καθορίζουν τη μοίρα όλων των όντων —συμπεριλαμβανομένης της Σίρλεϋ ΜακΛέιν. Η φήμη του έχει απλωθεί παντού. Το όνομά του το γνωρίζουν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.
Η ΜακΛέιν ρωτά τον καθηγητή αν πιστεύει στην ύπαρξη ενός Θεού που δημιούργησε το Σύμπαν και καθοδήγησε και τη δική Του δημιουργία.
Αυτός χαμογελά για μια στιγμή, και η μηχανική φωνή απαντά «Όχι.»
Ο καθηγητής δεν είναι αγενής ούτε ακατάδεκτος, αλλά απλώς λακωνικός. Κάθε λέξη του παράγεται από έναν υπολογιστή προσαρμοσμένο στην αναπηρική του καρέκλα, ύστερα από τον επίπονο χειρισμό του με δύο μόνο δάχτυλα του ενός χεριού. Κι αυτή είναι η μοναδική ίσως ελευθερία κινήσεων που του έχει απομείνει. Η καλεσμένη του δέχεται τα λόγια του και γνέφει καταφατικά. Ό,τι της λέει δεν είναι αυτό που θέλει να ακούσει. Δεν διαφωνεί όμως. Απλώς ακούει προσεκτικά και σημειώνει, γιατί οι απόψεις του καθηγητή πρέπει να είναι, αν μη τι άλλο, σεβαστές.
Αργότερα, όταν τέλειωσε το γεύμα, η συντροφιά φεύγει από το εστιατόριο και επιστρέφει στο Τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Θεωρητικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο. Οι δύο διασημότητες μένουν μόνες στο γραφείο του καθηγητή Hawking με τη μόνιμη παρουσία της νοσοκόμας του. Τις δύο επόμενες ώρες, μέχρι να σερβιριστεί το τσάι στον ανάλογο χώρο του Πανεπιστημίου, η ηθοποιός του Χόλλυγουντ υποβάλλει στον καθηγητή του Καίμπριτζ τη μία ερώτηση μετά την άλλη.
Ώς την ημέρα της συνάντησής τους, το Δεκέμβριο του 1988, η Σίρλεϋ Μακλέιν είχε συναντήσει πολλούς ανθρώπους, διάσημους και μη. Έχοντας προταθεί πολλές φορές για Όσκαρ και κερδίζοντάς το μια φορά για το ρόλο της στην ταινία Σχέσεις Στοργής ήταν ίσως πολύ πιο διάσημη από τον οικοδεσπότη της. Χωρίς αμφιβολία όμως, η συνάντησή της με τον Stephen Hawking θα παραμείνει βαθιά στη μνήμη της για όλη την υπόλοιπη ζωή της. Γιατί αυτός ο άντρας, που δεν ζυγίζει περισσότερο από σαράντα πέντε κιλά και είναι εντελώς παράλυτος, άφωνος και ανίκανος να σηκώσει το κεφάλι του αν πέσει μπροστά, έχει ανακηρυχθεί “ο διάδοχος του Αϊνστάιν”, “η μεγαλύτερη διάνοια του τέλους του 20ού αιώνα”, “το οξυδερκέστερο πνεύμα”, και ακόμα, από κάποιον δημοσιογράφο, “ο Κυρίαρχος του Σύμπαντος”. Έχει πραγματοποιήσει αποφασιστικά βήματα στην κοσμολογία, και έχει διευρύνει τις γνώσεις μας για το Σύμπαν περισσότερο ίσως από οποιονδήποτε άλλον. Κι αν όλα αυτά δεν είναι αρκετά, έχει τιμηθεί με δεκάδες επιστημονικά βραβεία. Έχει ανακηρυχθεί “Επιτελάρχης της Βρετανικής Αυτοκρατορίας” και “Συνοδός επί τιμή” από τη βασίλισσα Ελισάβετ. Και ακόμη, έχει γράψει ένα δημοφιλέστατο βιβλίο εκλαϊκευμένης επιστήμης, το Χρονικό του Χρόνου, το οποίο παραμένει ακόμα στους βρετανικούς καταλόγους των μπεστ σέλλερ από την έκδοσή του το 1988, ενώ έχει πουλήσει μέχρι σήμερα περισσότερα από δέκα εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο.
Πώς έγιναν όμως όλα αυτά; Πώς ένας άνθρωπος με μια ασθένεια που εξελίσσεται διαρκώς, φθείροντάς τον, πάλεψε τις καταστροφικές επιπτώσεις της, ξεπερνώντας κάθε εμπόδιο στο δρόμο του και φτάνοντας νικητής στο τέρμα; Πώς κατάφερε να επιτύχει πολύ περισσότερα απ’ όσα ονειρεύτηκε ποτέ η συντριπτική πλειονότητα των σωματικά ικανών συνανθρώπων του;
Michael White — John Gribbin, “Stephen Hawking – Ο κόσμος μιας ιδιοφυΐας”
